Anoreksja i bulimia – jak bliscy mogą pomóc?
dr n. hum. Anna Mach
psycholog,
psychoterapeutka
Anoreksja i bulimia – jak bliscy mogą pomóc?
Zaburzenia
odżywiania się to poważnezaburzenia emocjonalne, najczęściej o przewlekłym
przebiegu, obciążone dużym ryzykiem śmierci – przede wszystkim z powodu
wyniszczenia organizmu oraz dużego odsetka samobójstw. Podłoże tych zaburzeń jest
bio-psycho-społeczne, to znaczy z
jednej strony związane z podatnością biologiczną, a z drugiej strony z czynnikami
osobowościowymii kulturowymi.
Głównym
objawem anoreksji i bulimii jest specyficzny stosunek do jedzenia. Osoby chorującemiewają
uporczywe myśli na temat jedzenia oraz konieczności uniknięciaprzytycia. Głęboko
uwewnętrzniają przekaz kulturowy dotyczący szczupłości i szybko tracą kontrolę
nad aktywnościami związanymi z zapobieganiem przybieraniu na wadze, takimi jak
prowokowanie wymiotów czy ćwiczenia fizyczne. Są to często osoby niezwykle wrażliwe
na krytykę, ale też uparte,przekonane o swojej racji; niezwykle utalentowane,
ambitne, ale jednocześnie z bardzo kruchą samooceną.
Dlatego
kluczem do zdrowienia w przypadku zaburzeń odżywianiasię jest skupienie się na
emocjach i relacjach, a niekoniecznie tylko na jedzeniu i masie ciała.
Jak osoby bliskie mogą wspierać proces
zdrowienia?
Początek
zaburzeń odżywiania często przypada na okres dojrzewania i wczesną dorosłość.Z
tego względu wsparcie rodziny oraz dobra współpraca rodzin ze specjalistamijest
niezwykle ważna w powrocie do zdrowia.
Na podstawie
własnych doświadczeń klinicznych, ale także historii spisanych przez rodziny, opracowałam
najważniejsze wskazówki dla bliskich:
11. Nie obwiniaj się, że Twoje dziecko zachorowało. Przyczyny
zaburzeń odżywiania są złożone. Jednak na etapie leczeniawiele zależy od Ciebie.
Swoim zaangażowaniem możesz bardzo pomóc!
22. Staraj się słuchać uważnie, co mówi Twoje chorujące
dziecko. Jeśli mówi, że źle się czuje, zapytaj, czego od Ciebie potrzebuje?
Jeśli mówi, że nienawidzi swojego ciała – zapewne tak właśnie jest. Szczera
rozmowa o tym, jak się czuje, w której przyjmiesz słowa dziecka i nie
odrzucisz ich jako nieadekwatnych, może pomóc w zapanowaniu nad trudnymi
emocjami oraz zbliżyć Was do siebie. To wzmocni motywację dziecka do podjęcia
leczenia i wprowadzania zmian.
33. Twoje dziecko potrzebuje wrażliwegorodzica,
który jednocześnie będzie pewny swojej roli i zapewnimu bezpieczeństwo. Jeśli
BMI dziecka spada znacznie poniżej normy– nie wahaj się. Poszukaj ośrodka
terapeutycznego albo zawieź dziecko do szpitala. Szpitalne procedurymogą
wydawać się przerażające (np.karmienieprzez sondę), ale zdarza się, że w
sytuacji zagrożenia życia nie ma innego wyjścia.
44. Zadbaj o relacje rodzinne. Zwróć uwagę na napięcia
między rodzeństwem oraz w swoim małżeństwie. Może w rodzinie zdarzają się
konflikty, które trudno rozwiązać? Może doświadczyliście trudnych sytuacji, takich
jak żałoba, uzależnienie, depresja, przemoc, a teraz niełatwo o tym mówić? Zdrowienie
dziecka w dużej mierze zależy od równowagi w całym systemie i otwartej rozmowy
na trudne tematy.
55. Przygotuj sięna długi proces terapeutyczny.
Zaburzenia odżywiania się najczęściej mają przewlekły przebieg, podobnie jak
inne choroby cywilizacyjne. Poszukaj dobrego specjalisty psychiatry izaufanego psychoterapeuty.
Bardzo pomocna może być też psychoterapia rodzinna.
66. Pomyśl o tym, czy czujesz się szczęśliwą i
spełnioną osobą? A może też zmagasz się z problemami emocjonalnymi i
czujesz się w tym osamotniona/osamotniony?Tak jak w samolocie, gdy brakuje
tlenu, najpierw musisz sobie założyć maskę, a dopiero potem dziecku – podobnie,
jeśli masz w rodzinie dziecko z zaburzeniami emocjonalnymi, spróbuj zacząć od
zapewnienia równowagi sobie. Poszukaj wsparcia, porozmawiaj z kimś. Powodzenia!
Bibliografia:
11.
Brisman J (2013). Gdy pomoc boli. Rodzina i inne
znaczące osoby w leczeniu zaburzeń odżywiania się. W: Maine M., McGilley BH,
Bunnell DW.Leczenie zaburzeń odżywiania. Pomost między nauką a praktyką.
Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 363–376.
22. Józefik B (2008). Koncepcja przywiązania a
zaburzenia odżywiania się. Teoria i empiria. Psychiatria Polska. 42 (2),
157–166.
33. Munn R, Smeltzer D i T, Westin K (2013).
Najbardziej bolesne doświadczenia związane z przepaścią między nauką a kliniką.
Leczenie zaburzeń odżywiania się w perspektywie rodziny. W: Maine M., McGilley
BH, Bunnell DW. Leczenie zaburzeń odżywiania. Pomost między nauką a praktyką.
Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 377–395.
dr n. hum. Anna Mach – psycholog, psychoterapeutka, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu SWPS, w trakcie szkolenia w Instytucie Analizy Grupowej „Rasztów”. Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Doświadczenie zawodowe zdobywała m.in. na Oddziale Zaburzeń NerwicowychWojskowego Instytutu Medycznego w Warszawieoraz na Oddziale XI Rehabilitacji Psychiatrycznej Szpitala Nowowiejskiego w Warszawie. Prowadzi psychoterapię indywidualną, terapię par oraz terapię grupową, a także szkolenia i warsztaty psychoedukacyjne. Z osobami chorującymi na anoreksję i bulimię pracuje w Ośrodku Terapii Zaburzeń Odżywiania „Alira”. Więcej informacji: www.annamach.pl.
dr n. hum. Anna Mach – psycholog, psychoterapeutka, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu SWPS, w trakcie szkolenia w Instytucie Analizy Grupowej „Rasztów”. Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Doświadczenie zawodowe zdobywała m.in. na Oddziale Zaburzeń NerwicowychWojskowego Instytutu Medycznego w Warszawieoraz na Oddziale XI Rehabilitacji Psychiatrycznej Szpitala Nowowiejskiego w Warszawie. Prowadzi psychoterapię indywidualną, terapię par oraz terapię grupową, a także szkolenia i warsztaty psychoedukacyjne. Z osobami chorującymi na anoreksję i bulimię pracuje w Ośrodku Terapii Zaburzeń Odżywiania „Alira”. Więcej informacji: www.annamach.pl.
1 komentarze
Dobrze byłoby poprawić edycyjnie tekst, bo źle się go czyta.
OdpowiedzUsuń